Onorthodoxe bedgeheimen

Kijken naar andere mensen, gewoon lekker op een terrasje of bankje zitten en kijken naar hoe mensen voorbijlopen. Vooral als het mensen die ver afstaan van wat voor jou normaal is. Of het nou gaat om andere kleding of andere talen.. Zeker in een wereldstad als mijn Mokum is dit heerlijk om te doen. Welke Amsterdammer kent niet die man die enkel gekleed in een string door de Kalverstraat skate? Helaas is het door de coronacrisis nu niet mogelijk: de terrasjes zijn gesloten en de straten zijn veelal verlaten.

Dat meer mensen dit jammer vinden is wel duidelijk door de plotselinge populariteit in de niet-joodse wereld van de serie unorthodox. Deze serie geeft een blik op een leven dat voor veel mensen anders gesloten zou blijven. Een andere taal (Jiddisch), andere kleding (peijesen sjeitels) en andere gewoontes. Je kan hier veel van leren, ware het niet dat het vaak stereotype beelden zijn waarin de extremen zijn uitgelegd. Hierdoor vallen de nuances weg.

Ik kreeg de afgelopen weken van verschillende vrienden de tip om de serie Unorthodox te gaan kijken omdat dat een mooi beeld zou geven van seksualiteit binnen het orthodoxe jodendom. Een thema waar ik vanuit mijn werk veel mee bezig ben. Ik heb hier eerder ook een stuk over geschreven voor NieuwWij: https://www.nieuwwij.nl/interview/joden-en-seks-vragen-nooit-durfde-stellen-en-meer/

Veel van mijn niet-joodse vrienden zijn zich er echter niet van bewust dat deze serie slechts een hele kleine sekte (Satmar) laat zien die in Nederland niet of nauwelijks aanwezig is. Dit is logisch want het staat voor de meeste mensen ver van hun bed. Zij weten dan ook niet dat veruit de meeste Joden in Nederland überhaupt niet zijn aangesloten bij een Joods kerkgenootschap. Degene die dat wel zijn, houden er verschillende levenswijze op na, van heel vrij tot ultra-orthodox en alles wat daartussen zit. Het leven van een modern-orthodoxe vrouw is niet te vergelijken met het leven zoals dat wordt weergegeven in de serie. Zeker als het gaat over haar rechten als vrouw of haar rechten op een gezonde seksualiteit.

De hoofdpersoon van de serie, Esty, heeft veel pijn tijdens de seks en wordt gedwongen door haar man en schoonfamilie om toch seks te hebben omdat ze kinderen moet baren. Het jodendom heeft traditioneel echter juist een hele mooierelatiemet seks. De vrouw mag, binnen redelijkheid, altijd weigeren en de man heeft de verplichting om de vrouw plezier te geven. Anders mag een get(scheidingspapieren) worden aangevraagd.

Natuurlijk is dit theorie en is de praktijk soms anders, zeker binnen ultraorthodoxe stromingen zoals Satmar. Toch zijn de gedachtes dat het belangrijk is om liefdevol om te gaan met je partner, het genot van seks centraal te stellen en wederzijdse toestemming nodig is veel normaler binnen het jodendom dan de extremen die je ziet bij een serie als Unorthodox.

Het kijken naar de ander is goed, je leert ervan en je wereld wordt breder. Beter zou echter zijn: het gesprek aangaan met de ander, vragen stellen. Klopt het beeld dat ik van je heb wel? Is wat ik hier zie representatief? Hierdoor verbreid je je wereld nog veel meer.

Dit artikel verscheen eerst op: https://www.nieuwwij.nl/media/onorthodoxe-bedgeheimen/?fbclid=IwAR0D7GmPbzQm16EKzhY7KK0vo1zs33Dr2va_LJTfpOYwdmBIMpgRsRWxpMY